MLI, leerarrangement 4 Quest 3

Inleiding
In dit leerarrangement (LA4 , zie ook naam van deze blog) werken we aan verschillende Quests, hieronder wordt Quest 3 uitgewerkt.

Wat hebben we gedaan in Quest 1? In een team van 4 studenten gewerkt aan de trends die van invloed zijn op de toekomst van het onderwijs. Deze trends hebben zijn uitgewerkt op 2 assen, een x-as en een y-as (zie figuur: 1).

 

Figuur: 1

In Quest 2 hebben we met het team vier toekomstsecenario’s (zie figuur: 1) voor het onderwijs in 2030 uitgewerkt en heeft ieder groepslid toekomstscenario’s uitgewerkt voor de specifieke opleiding waarvoor hij/zij werkt. In Quest 3 werkt ieder teamlid, van zijn/haar opleiding,  een SWOT-analyse uit van scenario 3, getypeerd als: Samenwerken, jezelf volgen. Dit blogbericht gaat over toekomstscenario 3 van het instituut Fontys HRM.

 

Toekomst HBO-onderwijs
De onderwijsraad (Onderwijsraad, Een eigentijds curriculum, 2014) stelt dat studenten in staat moeten worden gesteld om hun talenten te ontwikkelen, daarvoor is meer differentiatie van het onderwijsaanbod nodig. Talentgericht onderwijs past bij een dynamisch arbeidsmarkt en een diverse samenleving. De inrichting van het onderwijs zal daarmee veranderen. Ken Robinson stelt dat talentgericht onderwijs organisch is ingericht met aandacht voor klimatologische omstandigheden zodat de juiste omstandigheden worden gecreëerd om talent te laten groeien (Robinson, 2015), 2009). Ook in het OECD rapport “trends shaping education 2013” (OECD, 2013) wordt een toekomst van het onderwijs geschetst dat past bij diversiteit en verandering zij stellen dat de toekomst van leren voldoet aan een vijftal aspecten:

• Gepersonaliseerd onderwijs, dat past bij iedere student;
• Studenten zijn zelf verantwoordelijk voor hun leerproces;
• Ervarend leren, laat studenten ervaren;
• Kosten bewust en effectief onderwijs;
• Inzetten van technologie in het onderwijs.

De toekomst van het onderwijs lijkt dus een grote verantwoordelijkheid bij de student zelf neer te leggen betreffende zijn of haar leerproces. Dat vereist een bepaalde taakvolwassenheid van de student en tevens een meer coachende attitude van de docent. 

Scenario 2: Samenwerken, jezelf volgen
Door de technologisering en robotisering en de voortdurende ontwikkelingen is werkgelegenheid een ander begrip geworden. In een carrière wordt voortdurend gewisseld van baan en van sector maar in hetzelfde netwerk. Talenten worden onderkend en ontwikkeld in het onderwijs en op de arbeidsmarkt.  Enkele decennia geleden was de zesje-cultuur kenmerkend voor Nederland, nu is er ruimte om je te onderscheiden.
De arbeidsmarkt is vooral regionaal georganiseerd. Op het gebied van innovatie wordt er nauw samengewerkt met het onderwijs en kenniscentra in de regio. Iedere regio heeft een bijzondere dynamiek en de subculturele verschillen in de samenleving zijn het laatste decennium toegenomen.  Er wordt veel samengewerkt op projectbasis in eco-systemen; Act local but think global. Er is behoefte aan specialisten en om interessant te blijven voor de arbeidsmarkt wordt voortdurend geschoold. Vanaf het begin van dit millennium is het aantal zzp’ers gegroeid en lijkt het zich gestabiliseerd te hebben tot een percentage van 50% van de beroepsvolking. 
Robots zijn collega’s geworden: De cobots. Je vertelt wat ze moeten doen en zijn eenvoudig te programmeren.
Ondernemend zijn, flexibiliteit en een leven lang leren zijn belangrijke waarden op de arbeidsmarkt. Dat is waarschijnlijk de reden dat er een revival is van het gezin als hoeksteen van de samenleving: het zoeken van veiligheid en houvast in de eigen directe omgeving. Er is sprake van een opvallende groei van het groot-familiegezin; Verschillende generaties die op een perceel bij elkaar wonen.

SWOT-analyse Fontys HRM in het kader van het scenario: Samenwerken, jezelf volgen
De taak van het onderwijs is vooral om drie domeinen: kwalificatie, socialisatie en persoonlijke ontwikkeling (subjectivering), in betekenisvolle balans te brengen (Biesta, 2015). De opvatting van Biesta was de basis voor de dialoog met drie collega’s over het onderwijs in 2030 van het instituut Fontys HRM (zie foto’s onder). In de dialoog trokken we de conclusie dat het onderwijs te veel trendvolgend is in plaats van trendsetting. De wens werd uitgesproken om het onderwijs in 2030 meer trendsettend te laten zijn. Dat betekent dat het onderwijs met niet beantwoorde vragen bezig is, net als de oude Grieken. Deze mening is ook Sugata Mitra bedeeld. Kwalificatie in de zin van kennis blijft belangrijk maar niet meer in de zin van parate kennis maar het vermogen kennis te ontginnen vanuit betrouwbare bronnen, in staat zijn informatie te analyseren, verbanden te leggen en het doen van voorspellingen. Socialisatie in de huidige samenleving is vooral aanpassen aan de samenleving. In het onderwijs van de toekomst zal socialisatie betekenen voorbereiden op de (onbekende) toekomst.

   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bronnen

Biesta, G. (2015). Het prachtige risico van onderwijs. Culemborg: Phonese.

Discussienota landelijk opleidingsprofiel HRM (nog niet openbaar)- 2016+, 25 januari 2016.

OECD. (2013). Trend shaping education. Parijs: OECD publishing.

Onderwijsraad. (2014). Een eigentijds curriculum. Den Haag: Onderwijsraad .

Raet-HR-Benchmark-2016-onderzoeksrapportage-talentmanagement, talentmanagement: leiderschapgevraagd.

Robinson, K. (2015). Creatieve scholen. Houten: Spectrum.

Stephen Steijger (2016), Loopbaanvisie, nr.1, januari 2016, zo blijf je toekomst bestendig.